(theo tham khao )
Đây là mạch đồng hồ bấm giờ hiển thị số. Nó được thiết kế với 4 IC. Các linh kiện bao gồm
Α. CD4060BM
B. CD4040BM
C. MC14518B (bộ đếm BCD)
D. 2 x MC14511B (bộ giải mã BCD cho LED 7 đoạn)
E. 2 bộ hiển thị LED 7 đoạn
Mạch được mắc như hình vẽ. Qua quá trình thí nghiệm, ta có thể giải thích tính năng từng phần, và để biết được ý muốn của nhà thiết kế như việc sử dụng nguồn cung cấp 5V, cấp 1 xung từ tinh thể. Chính xung của tinh thể này giữ tần số xung dao động 1 Hz để mạch có thể hoạt động chính xác, và hiển thị số giây trên LED 7 đoạn.
Bộ phát dao động: được cấu thành từ 2 IC là CD4040BM và CD4060BM. Ta sử dụng tinh thể (crystal) tạo dao động ở tần số 4 194 304 MHz. Rõ ràng tần số này hoàn toàn vô dụng trong mạch này vì nó quá lớn so vời yêu cầu của mạch. Vì vậy, ta phân chia tần số; kết quả cuối cùng ứng với tần số 1 Hz (tần số mong muốn) bằng cách sử dụng CD4060BM và CD4040BM.
Bộ đếm: Đưa tín hiệu 1 Hz - nhận từ bộ phát dao động – vào bộ đếm BCD MC14518B. IC này đưa ra mức ‘1’ cho xung mỗi đầu ra. Nó sẽ phân làm 2 phần, 1 phần đếm đơn vị, 1 phần đến thập phân. Điều này là hiển nhiên vì ta muốn mỗi giây thì bộ hiển thị LED 7 đoạn sẽ nhảy lên 1 đơn vị tương ứng với 1 giây. Mặt khác, bộ hiển thị LED 7 đoạn sẽ tăng 1 đơn vị sau mỗi 10 giây. Chính vì vậy chúng ta nối mass CLK ngõ vào và đưa tín hiệu Q3 cho ngõ vào CKE.
Do đó, bộ hiển thị thứ nhất sẽ được kích hoạt chỉ khi ta mất tín hiệu ở Q3, nghĩa là khi tín hiệu từ mức logic ‘1’ xuống mức logic ‘0’. Ta nhận thấy rằng bộ hiển thị khi chạy được 10 giây (đạt đến số 9 hay 1001 trên bộ đếm BCD) sẽ tự trà về 0 trong khi bộ hiển thị kia tăng lên 1 đơn vị. Vậy, quá trình 1001 à 0000 ta mất xung kích, nói cách khác là mức logic chuyển từ ‘1’ về ‘0’, rồi kích 1 xung cho bộ đếm BCD phần thập phân. Và khi bộ đếm BCD cho phần thập phân đạt đến 9 thì sẽ tự trả về 0. Quá trình cứ tiếp tục diễn ra.
IC MC14511B là bộ giải mã LED 7 đoạn. Nó chuyển đổi thông tin BCD của MC14518B thành mã cho bộ hiển thị LED 7 hiểu được. Ngõ LE của IC này là 1 ngõ để chốt sao cho có thể giữ con số của bộ hiển thị khi mạch đang hoạt động. Ta gọi công tắc đó là HOLD. Thêm vào đó, nếu ta kích 1 xung dương, đồng nghĩa với đưa mức logic 1 vào chân RST của MC14518B thì nó sẽ trở về mức 0000. Đây là nút RESET.
